Via een zorgvolmacht kan je nu iemand aanduiden die bepaalde zaken voor jou kan regelen op het moment dat je dat zelf niet meer kan. Juridisch spreken we over een situatie van wilsonbekwaamheid, dat is een situatie waarbij je de gevolgen van je beslissingen niet meer goed kan inschatten. Denk bijvoorbeeld aan ziektes als Alzheimer of dementie of een ongeval met coma tot gevolg.
Indien je geen zorgvolmacht hebt opgemaakt, zal in een dergelijke situatie de vrederechter een bewindvoerder aanduiden, die bepaalde beslissingen voor jou zal kunnen nemen. In bepaalde gevallen (bv. verkoop vastgoed) zal de bewindvoerder bovendien een machtiging aan de vrederechter moeten vragen.
Dat kan wel eens vervelend zijn. Stel dat je betrokken geraakt in een auto-ongeval en in coma belandt. Jouw echtgenote krijgt een redelijk bod op de gezinswoning en wilt deze verkopen. Indien de vrederechter van oordeel is dat het bod te laag is (onder de geschatte waarde van het kadaster), zal hij of zij de verkoop allicht weigeren “in het belang van de wilsonbekwame persoon”…
Via de zorgvolmacht kan je die situatie vermijden en een volledig op maat gemaakte volmacht opstellen, waarin al uw wensen opgenomen zijn. U kan bepalen welke handelingen de volmachthouder mag stellen, bijvoorbeeld:
- Daden van beheer
- Bankrekeningen openen, sluiten, beleggingsportefeuilles beheren, …
- Huurcontracten aangaan, beëindigen, …
- …
- Daden van beschikking
- Verkoop van vastgoed
- Schenking van vastgoed, gelden, aandelen van een onderneming, …
- Verkoop van aandelen van een onderneming
- …
- Persoonsgebonden beslissingen
- Keuze tot opname in rusthuis of verzorgingsinstelling
- Raadpleging patiëntendossier
U kan ook bepalen wie de volmacht krijgt (bv. uw echtgeno(o)t(e) en/of uw kinderen) en of er alleen beslist kan worden of met unanimiteit.
Het is daarnaast ook niet verwonderlijk dat de zorgvolmacht ook een belangrijke rol speelt binnen successieplanning: indien je bijvoorbeeld in een staat van dementie of een onomkeerbare coma verkeert, kan uw volmachthouder schenkingen doen of bijvoorbeeld het huwelijkscontract laten aanpassen.
De wilsonbekwame ondernemer
Voor ondernemers kan de zorgvolmacht ook een bijkomend veiligheidsnet voor de continuïteit van hun onderneming vormen. Want wat gebeurt er indien de ondernemer, tijdelijk of zelfs definitief, niet meer in staat is om beslissingen te nemen?
De ondernemer kan voorzien in zijn zorgvolmacht dat de volmachthouder het stemrecht kan uitoefenen op de algemene vergadering van de vennootschap waarin hij aandeelhouder is, zij het wel op voorwaarde dat zijn vennootschap de vorm heeft van een besloten vennootschap. Het vennootschapsrecht vereist immers dat indien het stemrecht op de algemene vergadering in een naamloze vennootschap wordt gedelegeerd, dat dit slechts kan “[…] voor specifieke vergaderingen of vergaderingen die gedurende een bepaalde periode worden gehouden”. Laat die vereiste uit het wetboek vennootschappen en verenigingen voor de NV nu haaks staan op de algemene aard van de zorgvolmacht. Indien u als ondernemer ook deze situaties wil ondervangen, kan u hiervoor best een regeling voorzien in uw statuten.
Bestuursdaden in een algemene (zorg)volmacht delegeren kan echter nooit, ongeacht de vennootschapsvorm. Deze bestuursdaden zijn voorbehouden aan de zaakvoerders of bestuurders. Uiteraard kan de volmachthouder wel zichzelf aanduiden als zaakvoerder of bestuurder indien hij over de meerderheid van de stemrechten in de vennootschap beschikt.
U kan als ondernemer bijvoorbeeld bepalen dat alvorens uw aandelen mogen worden verkocht door de volmachthouder er een marktconform waarderingsverslag moet worden opgemaakt waar slechts uitzonderlijk van mag worden afgeweken. Het zou immers verschrikkelijk jammer zijn dat u ontwaakt uit uw coma en moet vaststellen dat de volmachthouder uw levenswerk voor een appel en een ei verkocht heeft.
Of misschien wilt u dat een medeaandeelhouder een bepaalde rol speelt in uw zorgvolmacht als het gaat over beslissingen rond jullie gemeenschappelijke vennootschap? Er is veel mogelijk, maar het is een kwestie uw bezorgdheden juist in kaart te brengen, zodat uw adviseur en/of notaris binnen de mogelijkheden van de zorgvolmacht voor u een goede regeling uitwerken.
De juridische dienst van Fineko kan u hierin alleszins begeleiden.
